Τι… να καλλιεργήσω; Που… να το πουλήσω;
Στο παρελθόν…
Στο παρελθόν, μια ή και δύο γενεές πίσω, οι αγρότες της εποχής δεν είχαν τον προβληματισμό για το τι θα παράγουν, αφού παρήγαγαν ότι ήταν πιο κοντά στα δικά τους δεδομένα, και έπειτα εύκολα πουλούσαν αφού δεν υπήρχε ο ανταγωνισμός από τα εισαγόμενα και πολύ φθηνά προϊόντα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά. Επίσης, πριν αρκετά χρόνια, υπήρχε διατροφικό έλλειμμα στη χώρα μας, με αποτέλεσμα η ζήτηση για τα Ελληνικά προϊόντα να είναι σημαντικά υψηλότερη σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση στην αγορά.
Σε όλα αυτά τα δεδομένα, μπορεί κάποιος να προσθέσει τη διαφορά στις ταχύτητες μεταφοράς των προϊόντων από χώρα σε χώρα ή ακόμα και από περιοχή σε περιοχή εντός της χώρας. Οι μικρές ταχύτητες μεταφοράς προϊόντων δεν ευνοούσαν το εμπόριο, ειδικά σε προϊόντα εισαγόμενα από τις λεγόμενες τρίτες χώρες, εν αντιθέσει με σήμερα, που όλα τα προϊόντα φθάνουν σχετικά γρήγορα και έγκαιρα στο προορισμό τους. Έτσι τα εγχώρια προϊόντα είχαν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, έναντι των εισαγόμενων, και ειδικά στο διατροφικό τομέα, όπου η διάρκεια ζωής των προϊόντων είναι σχετικά περιορισμένη και αποτελεί… «το Α και το Ω» … στην ποιότητα που απολαμβάνει ο καταναλωτής.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε πως ο αγρότης ότι παρήγαγε το πωλούσε χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες.
Αν θέλει κανείς να δει σχηματικά τη ροή που ακολουθούσαν τα προϊόντα στο παρελθόν η παρακάτω εικόνα θεωρώ πως είναι κατατοπιστική:
Αν θέλει κανείς να δει σχηματικά τη ροή που ακολουθούσαν τα προϊόντα στο παρελθόν η παρακάτω εικόνα θεωρώ πως είναι κατατοπιστική:
Εικόνα 1
Τι γίνεται όμως σήμερα;
Όπως η τεχνολογία εξελίσσεται έτσι και οι κανόνες της αγοράς αλλάζουν. Οι ανάγκες μεταβάλλονται αλλά και σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούνται από το σύγχρονο marketing.
Οι καταναλωτές στα ράφια των super markets βλέπουν όλο και περισσότερα προϊόντα και τα περισσότερα από αυτά δεν είναι καν Ελληνικά.
Αν θέλουμε να μιλήσουμε για το σήμερα ο τίτλος του άρθρου πρέπει να διαβαστεί ανάποδα… «Που να το πουλήσω…; Τι να καλλιεργήσω;»
Το παρακάτω σχήμα δίνει πολύ περιληπτικά μια εικόνα για το πώς πρέπει να γίνεται η παραγωγική διαδικασία για όλα τα προϊόντα, μεταξύ αυτών και για τα αγροτικά:
Αν θέλουμε να μιλήσουμε για το σήμερα ο τίτλος του άρθρου πρέπει να διαβαστεί ανάποδα… «Που να το πουλήσω…; Τι να καλλιεργήσω;»
Το παρακάτω σχήμα δίνει πολύ περιληπτικά μια εικόνα για το πώς πρέπει να γίνεται η παραγωγική διαδικασία για όλα τα προϊόντα, μεταξύ αυτών και για τα αγροτικά:
Εικόνα 2
Σήμερα λοιπόν, τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Φαίνεται και από τα δύο σχήματα πως η αγορά των γεωργικών προϊόντων και όχι μόνο, είναι πολύ πιο σύνθετη σε σχέση με το παρελθόν. Όπως φαίνεται και από το σχήμα, ο παραγωγός βρίσκεται μεταξύ των καταναλωτών, πριν παράγει το οτιδήποτε πρέπει πρώτα να αφουγκραστεί τις ανάγκες των καταναλωτών και μετά να τους τροφοδοτήσει με τα προϊόντα που αυτοί επιθυμούν να … καταναλώσουν…
Έτσι, κάποιος παραγωγός πριν μπει στην παραγωγή, μπορεί να μπει στη διαδικασία έρευνας αγοράς, με σκοπό να βρει πιθανούς αγοραστές για τα προϊόντα που πρόκειται να παράγει. Αν υπάρχει η δυνατότητα να παραχθούν πολλά προϊόντα μπορεί κάποιος να αναζητήσει αγοραστές για το καθένα από αυτά και αφού τελειώσει την έρευνα του, να επιλέξει τελικά το προϊόν με τους περισσότερους πιθανούς αγοραστές (αυτό δηλαδή που θα έχει και τη μεγαλύτερη ζήτηση τελικά…).
Μετά την επιλογή του ή των προς παραγωγή προϊόντων και πριν την παραγωγή αυτών, πρέπει ο φίλος παραγωγός να εξετάσει τις επιλογές που έχει για την προώθηση των προϊόντων του.
Οι συνηθέστεροι τρόποι προώθησης είναι η απευθείας πώληση του παραγωγού στους καταναλωτές και η προώθηση προϊόντων μέσω εμπόρων – μεσαζόντων. Τελευταία, στη χώρα μας «δειλά δειλά», κάποιοι παραγωγοί επιχειρούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους, μέσω internet και μερικοί από αυτούς σημειώνουν σημαντικές πωλήσεις.
Οι τρόποι προώθησης των προϊόντων λέγονται και «κανάλια προώθησης προϊόντων». Μετά την επιλογή των «καναλιών» αυτών, έρχεται η ώρα της παραγωγής των προϊόντων. Ο παραγωγός τελικά παράγει τα προϊόντα που έχει διαπιστώσει ότι έχει ανάγκη η αγορά και τα προωθεί μέσω των «καναλιών που έχει επιλέξει στους καταναλωτές.
Μπορεί όλα αυτά να φαίνονται εξαιρετικά απλά για μερικούς ή εξαιρετικά δύσκολα για άλλους… αλλά πραγματικά το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων παραγωγών σήμερα, δε μπορεί να κάνει κάτι άλλο εκτός από το να παράγει μεγάλες ποσότητες προϊόντων τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εξαιρετικής ποιότητας. Μετά την παραγωγή; Το ΧΑΟΣ. Απόδειξη όλου αυτού του … χάους… είναι η τεράστια διαφορά τιμής πώλησης του προϊόντος από τον παραγωγό, σε σχέση με αυτή την τιμή που συναντούμε στο ράφι. Αυτή η πολύ μεγάλη διαφορά τιμής, είναι ουσιαστικά και η αμοιβή των μεσαζόντων, οι οποίοι πληρώνονται για να βρουν τις αγορές που προαναφέραμε και από ότι φαίνεται πληρώνονται πολύ καλά …
Κλείνοντας, θα έλεγα πως όλοι οι Έλληνες παραγωγοί πρέπει να καταλάβουν ότι το να πουλήσει κάποιος τα προϊόντα του και να έχει κέρδη από την πράξη αυτή, δεν είναι τόσο απλή διαδικασία. Το να… «παράγεις και μετά να ψάχνεις να πουλάς» είναι μοντέλο ξεπερασμένο που ανήκει στο παρελθόν. Πλέον, όλοι οι παραγωγοί προϊόντων (γεωργικών και μη) σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών, σε πολλές περιπτώσεις δε… όταν οι ανάγκες είναι καλυμμένες… προσπαθούν να δημιουργήσουν νέες ανάγκες μέσω των διαφημίσεων ή άλλων τρόπων.
