Στόχοι και Γεωργία γίνεται;
Σε κάθε τύπο εκμετάλλευσης ένα από τα αρχικά βήματα είναι ο ορισμός των στόχων που θέτει ένα άτομο ή μια ομάδα ατόμων για να επιτύχει τελικά.
Οι στόχοι αυτοί για επιτευχθούν πρέπει να ορίσουμε και τις ανάλογες διεργασίες που πρέπει να ολοκληρωθούν.
Ποια χαρακτηριστικά πρέπει όμως να έχει κάθε στόχος που τίθεται στη γεωργίας;
Μερικά από αυτά είναι:
• Συγκεκριμένος: Ο ορισμός ενός στόχου π.χ αύξηση του εισοδήματος κατά 2000€ δεν είναι συγκεκριμένος. Αντίθετα, η διατύπωση ενός στόχου που να προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί αυτός, κάνει τον στόχο αυτό συγκεκριμένο: π.χ αύξηση εισοδήματος κατά 2000€ αυξάνοντας τον αριθμό των καλλιεργούμενων στρεμμάτων.
• Μετρήσιμος: Αν ο στόχος δεν είναι μετρήσιμος, τα αποτελέσματα του δεν μπορούν να καταγραφούν και επομένως δεν μπορεί να υπάρξει επίτευξη του στόχου. Επίσης, το χαρακτηριστικό αυτό επιτρέπει την λήψη ενδιάμεσων μετρήσεων ώστε να διαπιστωθεί το κατά πόσο είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί ο στόχος. Π.χ. αύξηση του καθαρού κέρδους ανά στρέμμα από 100€/στρ σε 200€/στρ. Στην περίπτωση αυτή γνωρίζουμε ότι όταν το καθαρό κέρδος ισούται με 120€/στρ ο στόχος μας έχει επιτευχθεί κατά 20%. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν προσδιορίζουμε τίποτα και μιλάμε γενικά!
• Χρονικά ορισμένος: Ο κάθε στόχος θα πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα πρέπει να επιτευχθεί. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα: αύξηση εισοδήματος κατά 2000€, αυξάνοντας τον αριθμό των καλλιεργούμενων στρεμμάτων μέχρι το τέλος του επόμενου χρόνου.
• Κοινός: Ο κάθε στόχος που ορίζεται θα πρέπει να είναι κοινός από όλα τα μέλη μιας οικογένειας ή τα μέλη ενός συνεταιρισμού, σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρχουν συνεχώς αντικρουόμενες δυνάμεις που θα έχουν ως αποτέλεσμα τη μη επίτευξη του στόχου. Το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό βοηθάει πολύ και την ομαδική ψυχολογία αφού όλα τα άτομα εργάζονται για κάτι κοινό και το τελικό αποτέλεσμα του θα τους ικανοποιήσει όλους.
Επιπλέον, υπάρχουν στόχοι οι οποίοι πρέπει να εκτελεστούν άμεσα (άμεσοι), άλλοι που απέχουν ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα ως την εκτέλεση τους (βραχυπρόθεσμοι), καθώς και μακροπρόθεσμοι στόχοι. Οι δυο τελευταίες κατηγορίες στόχων είναι και οι πιο σημαντικές καθώς είναι αυτές που χαράσσουν την πορεία και η επίτευξη τους συνοδεύεται από κάτι που θα φέρει αρχικά μεγάλη ικανοποίηση και μετέπειτα οικονομικό όφελος. Οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι όμως, είναι αυτοί που σταδιακά δίνουν στο άτομο την ικανοποίηση (ψυχολογικό κίνητρο) ότι μπορεί να τα καταφέρει και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την επίτευξη ενός μεγαλύτερου στόχου.
Μέσα από την καταγραφή των στόχων, προκύπτουν τρία χρήσιμα εργαλεία. Ποια είναι αυτά;
1. Το πρώτο εργαλείο είναι ότι μπορούν να δοθούν προτεραιότητες σε συγκεκριμένα ζητήματα, αλλά και να παραμεριστούν λιγότερο σημαντικά μέχρι να έρθει η δική τους σειρά. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η αποτελεσματικότητα προς την επίλυση του κάθε ζητήματος, αφού αντιμετωπίζεται ένα-ένα κάθε φορά και όχι όλα ταυτόχρονα.
2. Το δεύτερο εργαλείο που προκύπτει από την καταγραφή των στόχων, είναι ότι υπάρχει η δυνατότητα να επιλεγούν εναλλακτικές διαδικασίες από αυτές που είχαν αρχικά προβλεφθεί. Οι εναλλακτικές αυτές διαδικασίες έρχονται να μειώσουν το ρίσκο και την αβεβαιότητα της κάθε κίνησης. Παρά το γεγονός ότι έχουν οριστεί κάποιοι στόχοι και ο τρόπος επίτευξης τους, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να υπάρχει απόλυτη προσκόλληση στο πλάνο αυτό. Το πλάνο κάθε φορά αναθεωρείται και αναπροσαρμόζεται συνεχώς. Ένας καλός επιχειρηματίας εξετάζει συνεχώς το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η επιχείρηση του. Σύμφωνα με την ανάλυση PEST αυτό είναι το Πολιτικό, Οικονομικό, Κοινωνικό και Τεχνολογικό περιβάλλον.
3. Το τρίτο εργαλείο είναι ο διαμοιρασμός των στόχων. Στη περίπτωση αυτή, οι επιχειρηματίες – αγρότες μπορούν να μοιραστούν τους στόχους τους μαζί με τρίτους, οι οποίοι μπορεί να βοηθήσουν στην επίτευξη του στόχου αυτού. Αυτό για παράδειγμα μπορεί να συμβεί με τη σύσταση μιας ομάδας παραγωγών, ενός συνεταιρισμού ή και οποιοδήποτε άλλου συλλογικού σχήματος.
Είναι εντελώς διαφορετική προσέγγιση να υπάρχουν πολλές αφηρημένες ιδέες-σκέψεις, από ένα ξεκάθαρο στόχο.
Γνωρίζοντας λοιπόν το σημείο εκκίνησης, τον τρόπο που θα οδηγήσει σε ένα στόχο καθώς και τον ίδιο το στόχο έχει γίνει ήδη ένα πολύ μεγάλο βήμα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η πορεία προς την επίτευξη ενός στόχου δεν είναι σχεδόν ποτέ μια ευθεία γραμμή, αλλά ένα σύνολο προσπαθειών που άλλες επιτυγχάνουν και άλλες αποτυγχάνουν. Είναι απαραίτητο να γνωρίζει κάποιος τι θέλει πραγματικά, ώστε να μπορέσει να το επιτύχει.
Το άρθρο επιμελήθηκαν οι:
Κυργιάκος Λεωνίδας - Φοιτητής Γεωπονικής, ΠΘ (Τελειόφοιτος)
Περουλάκης Ιωάννης - Γεωπόνος, ΜΒΑ
